اختیارات حاکم اسلامی در وضع احکام متغیر، با نگاه به احکام زنان، از دیدگاه علامه طباطبائی
author
Abstract:
موضوع این مقاله «نظریۀ علامه طباطبائی دربارۀ اختیارات حاکم اسلامی در وضع احکام متغیر، با نگاه به احکام زنان» است. نوشتار حاضر با روش تحلیلی به دنبال تبیین، نقد و بررسی نظریۀ علامه در حل چالشهای فراروی احکام شریعت در عصر حاضر، با تطبیق بر برخی احکام زنان است. شریعت اسلام احکامی ثابت دارد که ممکن است برخی از آنها در اوضاع زمانه باعث سوءاستفاده شوند. علامه طباطبائی فضای سوءاستفاده از برخی احکام زنان و خانواده را در عصر حاضر و درنتیجه ستم به زنان با آن احکام را بیان کرده و راهحل نهایی جلوگیری از آن ستم و سوءاستفاده را احکام حکومتیِ حاکمِ مشروع دانسته است. در این مقاله نخست نظریۀ علامه در قلمروی که بیان کرده، تبیین و امکان توسعۀ آن به موارد دیگر بررسی شده است. ازآنجاکه نظریۀ او نزدیک به نظریۀ منطقةالفراغ شهید صدر است، این دو نظریه مقایسه شدهاند. سپس نظریۀ مختار ارائه شده و درنهایت مخاطرات این نظریات، برای بهکارگیری مناسب آنها بیان گردیده است.
similar resources
قلمرو اختیارات دولت در مسائل خانواده در نگاه علامه طباطبائی
جایگاه خانواده به عنوان گستردهترین نهاد اجتماعی با خاستگاهی طبیعی و غریزی چنان است که هیچ جامعهای نمیتواند خود را فارغ از مسائل آن بشمارد. دولتها در هردو حوزۀ حاکمیتی و تصدیگری، توجه جدی به حمایت از خانواده و مسائل مرتبط به آن دارند و اعمال قدرت در بخشی از شئون آن را در شمار اختیارات و وظایف خود میدانند. پرسش این است که آیا حکومت اسلامی از موضع حق حاکمیت خود میتواند به هدف اجرا و در طول...
full textتعبد و تعقل در احکام شرعی از دیدگاه مذاهب اسلامی
مراد از تعبد آن است که احکام معنای غیرمعقول، و مراد از تعقل آن است که احکام معنای معقول داشته باشند. در خصوص تعبدی یا تعقلی بودن نصوص دو نظریه وجود دارد: نخست اینکه نصوص تعبدی هستند و تفسیر مضیق دارند. دوم اینکه نصوص تعقلی هستند و از تفسیر موسع برخوردارند. براساس قواعد اصولی، اصالت در غیرعبادات بر تعلیل است و در عبادات بر تعبد. عبادات از جمله مصادیق احکام تعبدی، و معاملات از جمله مصادیق احکام ت...
full textمشروعیّت «تقیّه» و احکام آن از دیدگاه مذاهب اسلامی
تقیّه که به معنای در امان قرار دادن خویشتن به وسیله موافق نشان دادن خود با اهل خلاف می باشد، برخلاف نفاق که به منظور جلب منفعت، تظاهر به همانندی با دیگران می شود برای حفظ دین انجام می گیرد، به گونه ای که گاهی شخص در اثر اکراه، عمل به تقیّه می کند و گاهی برای حفظ حتّی امّت اسلامی؛ در حالی که در همه مذاهب اسلامی به مشروعیّت تقیّه تصریح شده است. بزرگان فقه مذاهب اربعه اهل سنّت، مشروعیّت آن را مسلّم تلقّی کر...
full textتحلیلی بر استدلالهای سلفیان در تقدّم احکام نقل بر احکام عقل؛ با تمرکز بر دیدگاه ابنتیمیه
مبحث حجیت فهم عقل در کشف معارف دینی و دامنه حدود آن از دیرباز یکی از مباحث اختلافی میان متألهان مسلمان و غیرمسلمان بوده است و در این زمینه، طیفی از افراط تا تفریط در میان فرقههای اسلامی یافت میشود. در این میان، یکی از فرقههای تأثیرگذار که دیدگاهی خاصتر از دیگران دارد، فرقه سلفیان شاخه وهابی است. این فرقه با نظریهپردازانی همچون ابنتیمیه، حجیت عقل در فهم و کشف مراد دینی را حداقلی میداند و...
full textاحکام حکومتی از دیدگاه امام خمینی (ره)
احکام حکومتی در اسلام بویژه در اندیشه فقهی و سیاسی شیعه یکی از مهمترین مسائلی است که فهم و توجه بدان می تواند در تعمیق استنباط فقیه و حل بعضی از غوامض روائی بسیار موثر باشد. نگارنده در این مقاله ضمن تعریف حکم اولیه و ثانویه به بررسی ماهیت احکام حکومتی و نوع اولیه و ثانویه بودن آن احکام پرداخته و برای بهتر تبیین کردن آراء فقیهان در این مورد به آیات و روایات مربوطه اشاره کرده است. آنگاه دیدگاهها...
full textتحلیلی بر تغییر نظام حاکم بر موضوع احکام از دیدگاه امام خمینی(س)
نظریات امام خمینی(س) به عنوان فقیهی که عمری را در راه تعلیم و تعلم علوم دینی، به خصوص علم فقه، صرف کردهاند و در مرحلهای از زندگی پربار خود رهبری نظامی را که بر مبانی فقه استوار است به عهده گرفتهاند، میتواند راهگشای برخی از مسائل مبهم در این حوزه از معرفت بشری باشد. از نظر ایشان یکی از مسائل مهم در دنیای کنونی نقش زمان و مکان در اجتهاد و نوع تصمیمگیریهاست. تأثیر زما...
full textMy Resources
Journal title
volume 4 issue 1
pages 117- 135
publication date 2016-08-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023